Program OpaCal3m oblicza stan zanieczyszczenia powietrza w pobliżu dróg, autostrad i parkingów w oparciu o model CALINE3.

Model CALINE3, opracowany przez P. E. Bensona na zlecenie Departamentu Transportu Stanu Kalifornia, został pozytywnie zweryfikowany przez US EPA w oparciu o pomiary kontrolne i zaliczony do podstawowej grupy modeli, zalecanych do stosowania przy wykonywaniu analiz stanu zanieczyszczenia powietrza. Programy oparte na metodzie przewidzianej dla stacjonarnych źródeł punktowych, liniowych i powierzchniowych zastosowane do źródeł komunikacyjnych, dają znacznie zawyżone wartości stężeń zanieczyszczeń. Model CALINE został zalecony do stosowania przez Ministerstwo Środowiska m.in. we "Wskazówkach metodycznych dotyczących modelowania matematycznego w systemie zarządzania jakością powietrza", wydanych w marcu 2003 roku.

CALINE3 jest modelem mikroskalowym, opartym na gaussowskim równaniu dyfuzji i stosującym koncepcję strefy mieszania. Model ten uwzględnia turbulencję mechaniczną i turbulencję termiczną, spowodowaną przez pojazdy. Droga składa się z prostoliniowych odcinków jednorodnych pod względem wysokości, szerokości, wielkości emisji, etc. Program dzieli każdy z tych odcinków na szereg elementarnych źródeł liniowych, usytuowanych prostopadle do kierunku wiatru. Długość i orientacja elementu jest funkcją kąta między kierunkiem wiatru i danym odcinkiem drogi. Stężenie w receptorze jest sumą stężeń od poszczególnych elementów, obliczonych według wzoru na stężenie zanieczyszczenia emitowanego przez źródło liniowe o skończonej długości, prostopadłe do kierunku wiatru. CALINE3 traktuje obszar znajdujący się bezpośrednio nad drogą jako strefę o jednolitej emisji i turbulencji. Obszar ten stanowi tzw. strefę mieszania i jest definiowany jako obszar nad jezdnią (pasma ruchu bez poboczy) zwiększony o trzy metry z każdej strony. W obrębie strefy mieszania w warstwie przyziemnej występuje turbulencja mechaniczna, wywołana ruchem pojazdów, oraz turbulencja termiczna, spowodowana przez wyrzut gorących spalin.

OpaCal3m wykorzystuje model CALINE3 do wyznaczania stężenia zanieczyszczenia 60-min., w pozostałych aspektach algorytm programu oparty jest na metodzie określonej w rozporządzeniu MŚ Dz. U. Nr 1/2003. Dotyczy to zarówno: postaci danych meteorologicznych, metody organizacji obliczeń, wyboru największego ze stężeń chwilowych, sposobu obliczania stężenia średniorocznego oraz częstości przekraczania D1 (poziomu dopuszczalnego lub wartości odniesienia). Zastosowany model uwzględnia odbicie smugi zanieczyszczeń od podstawy górnej warstwy inwersyjnej, oraz pochłanianie zanieczyszczeń przez podłoże. W aktualnej wersji opcje te zostały jednak zablokowane ze względu na brak danych dotyczących wysokości warstwy mieszania, jak również prędkości pochłaniania.

OpaCal3m nie wymaga innych danych niż stosowane dotąd u nas programy wyznaczające dyspersję zanieczyszczeń. Emisja zanieczyszczeń może być wprowadzana z klawiatury lub obliczana przez program na podstawie jednostkowych wskaźników emisji z pojazdów, składu rodzajowego potoku ruchu i godzinowego natężenia ruchu. Wskaźniki te stanowią bank danych, który może być aktualizowany przez użytkownika.

Do prezentacji graficznej wyników obliczeń służy program Mapy.

Ponadto do programu dołączony jest bezpłatnie interfejs do programu graficznego SURFER.